รีวิวหนัง "Emilia Perez เอมิเลีย เปเรซ" เจตนารมณ์ที่ดี ในลักษณะผิดที่ผิดทางทุกกระบวนท่า

นี่ก็คือหนังดรามาอาชญากรรมกลิ่นอายความเป็นมิวสิคัลที่อื้อฉาวที่สุดในฤดูกาลล่ารางวัลช่วงต้นปีที่ผ่านมา หนังที่มีเนื้อหาการดำรงอยู่ของชาวเม็กซิโก ที่ได้ผู้กำกับชาวฝรั่งเศสสร้าง วาดลวดลายโดยนักแสดงชาวอเมริกัน ใน "Emilia Perez เอมิเลีย เปเรซ" หนังที่เฉิดฉายสุด ๆ บนเวทีรางวัล ได้ชิงออสการ์ถึง 13 สาขา แต่กลับโดนสาปส่งสุด ๆ จากฝั่งคนดู โดยเฉพาะชาวละตินอเมริกัน

ริต้า ทนายความสาวที่มีคุณสมบัติเปี่ยมล้น แต่ทว่าเธอถูกเอารัดเอาเปรียบและใช้ทักษะความสามารถของตัวเองอย่างสิ้นเปลืองในสำนักงานทนายความยักษ์ใหญ่ที่เต็มไปด้วยการทุจริตคอร์รัปชัน ที่มันโดดเด่นยิ่งกว่าการรับจ้างทำคดีให้กับลูกความเสียอีก กระทั่งเธอได้รับโอกาสและข้อเสนอที่ไม่อาจจะปฏิเสธได้จาก ฮวน เดล มอนเต หรือฉายา ลิตเติ้ลแฮนด์ส อาชญากรทรงอิทธิพลและน่าเกรงขามในเม็กซิโก เขาต้องการที่จะเลิกทำธุรกิจสีเทาและหายตัวไปจากโลกใบเดิม ซึ่งเป็นแผนที่เขาได้วางเอาไว้ให้กับตัวเองมาได้สักพักใหญ่ นั่นก็คือการเปลี่ยนตัวเป็นสตรีเพศที่เขาเฝ้าใฝ่ฝันอยากจะเป็นมาตลอด

ผลงานการกำกับและเขียนบทโดยนักสร้างหนังชื่อดังของฝรั่งเศส "ฌากส์ โอเดียร์" (จาก A Prophet และ Paris, 13th District) ที่ยังคงกลับมาด้วยความจัดจ้านในการนำเสนอหนังเนื้อหาเสียดสีประเด็นสังคมอีกเช่นเคย หนังเป็นที่ฮือฮาตั้งแต่การโฉบคว้ารางวัลใหญ่ในเทศกาลหนังเมืองคานส์ 2024 ทำให้ถูกจับตามองเป็นตัวเต็งรางวัลแบบจ๋า ๆ กระทั่งกระแสมาเริ่มตีกลับเมื่อหนังเริ่มออกฉายในรูปแบบสตรีมมิงฝั่งอเมริกา กลายเป็นว่าคะแนนรีวิวฝั่งนักวิจารณ์กับคนดูเริ่มสวนทางกันอย่างชัดเจน

Emilia Perez เป็นหนังที่ปรุงแต่งเรื่องราวขึ้นมา แต่กลับถูกผู้ชมค่อนข้างต่อต้านไม่น้อย เนื่องจากชาวละตินอเมริกาบางรายมองว่าเนื้อหาของหนังค่อนข้างดูหมิ่นและไม่ได้อยู่บนพื้นฐานความเป็นจริงของสังคมเม็กซิกัน อีกทั้งเมื่อสืบทราบว่าผู้สร้างแต่งเรื่องนี้ขึ้นมาโดยที่ไม่ได้มีการทำรีเสิร์ชค้นคว้าและศึกษาวัฒนธรรมสังคมเม็กซิกันอย่างถ่องแท้ ก็ยิ่งทำให้ผู้ชมบางส่วนต่างพากันบอยคอต และมองว่าเป็นหนังชิงออสการ์ที่ย่ำแย่ที่สุดในประวัติศาสตร์เลยทีเดียว

แต่เอาจริง ๆ Emilia Perez เป็นหนังที่มีเจตนาในการดำเนินที่ค่อนข้างดีใช้ได้ แก่นสารของหนังค่อนข้างนำเสนอได้อย่างชัดเจนว่าเป็นอะไร เพียงแต่ว่าหนังค่อนข้างล้มเหลวในแง่การนำเสนอ ราวกับว่าประกอบตัวต่อที่ผิดองศาผิดช่องไปหมด จึงกลายเป็นคอนเทนท์หนังที่ในแง่องค์ประกอบงานสร้างดีใจหาย แต่สำหรับการร้อยเรียงเล่าเรื่องออกมาเป็นซินีมาติกของเรื่องนี้ ค่อนข้างติดลบเลยทีเดียว

ปัญหาใหญ่ ๆ ที่หนังเรื่องนี้เผชิญก็คือความพยายามและดันทุรังที่จะปั้นมิวสิคัลมาเป็นเส้นประกอบในการเล่าเรื่อง กลายเป็นการตอบโจทย์ที่ค่อนข้างผิดทุกอย่างไม่น่าให้อภัยทั้งสิ้น เพราะแทนบางฉากบางซีน หรือไดอะล็อกธรรมดา ๆ ที่สื่อสารกัน ยังถูกยัดเยียดด้วยจังหวะร้องมิวสิคัลขึ้นมา ที่กลายเป็นจุดที่ค่อย ๆ ผลักดันให้คนดูถอยห่างจากตัวหนังมากขึ้นไปทีละน้อย บวกกับเป็นมิวสิคัลภาษาละตินที่ต้องระรัวศัพท์เร็ว ๆ ความนุ่มนวลแทบไม่มี ยิ่งทำให้เพลงทุกเพลงมีแต่อารมณ์ความดุดันอย่างเดียว ทั้งที่บางจุดก็ไม่ได้ต้องการที่สื่อสารออกมาเช่นนั้น

อย่างที่เกริ่นไว้ว่าองค์ประกอบงานสร้างของ Emilia Perez ค่อนข้างดีใช้ได้ ไม่ว่าจะเป็น งานถ่ายภาพโดย "ปอล กีโยม" งานตัดต่อที่ดีงามของ "จูเลียต เวลฟลิง" หรือแม้แต่การออกแบบเครื่องแต่งกายและแต่งหน้าทำผมก็ทำออกมาได้ปัง เช่นเดียวกับ เพลงประกอบหนังที่เป็นจุดเด่นของเรื่องนี้ เอาจริง ๆ ฝีมือการทำเพลงของ "คลีเมนต์ ดูโกล" กับ "กามิลล์" ก็ดี การที่เพลง "El Mal" ได้ออสการ์ไปก็เถึยงไม่ได้ เพียงแต่ว่ามันเป็นสัดส่วนที่อยู่ผิดที่ไปสักหน่อย

กับอีกหนึ่งองค์ประกอบสำคัญที่รับหน้าที่แบกหนังเรื่องนี้เอาไว้ค่อนข้างหนักที่สุด ก็คือพาร์ททางการแสดง "โซอี้ ซัลดานา" เป็นนางแบกประจำเรื่อง Emilia Perez โดยแท้ แม้ว่าจะถูกจัดไปในหมวดนักแสดงสมทบ แต่เอาจริง ๆ เธอคือตัวนำที่ดีเด่นที่สุดของเรื่องนี้แล้ว การแสดง การร้อง การเต้น ไม่มีอะไรที่ติดขัดเลย ถ่ายทอดออกมาได้สมมงมาก ๆ เหมาะเจาะกับรางวัลออสการ์โดยแท้ แต่น่าเสียดายที่เธอน่าจะได้รางวัลจากผลงานอื่นที่ไม่ใช่หนังเรื่องนี้เลย

"การ์ลา โซเฟีย กาสคอน" นักแสดงสาวข้ามเพศที่มอบการแสดงที่เกือบจะประทับใจ แต่ก็ต้องยอมรับว่าเธอรับมือกับบทบาทที่หนักอึ้งของหนังเรื่องนี้ได้ดี แต่ทว่าเมื่อต้องมาประชันบทบาทกับมืออาชีพฝั่งฮอลลีวูดแล้ว พละกำลังของเธอก็อาจจะสู้ไม่ไหว ยิ่งมาเจอ "เซเลนา กอเมซ", "เอ็ดการ์ รามิเรซ" หรือ "เอเดรียนา ปาซ" กลายเป็นว่าการแสดงของเธอในหนังเรื่องนี้ถูกบดขยี้จมหายไปเรื่อย ๆ

โดยภาพรวมแล้ว Emilia Perez อาจจะจัดได้ว่าเป็นหนังที่รู้สึกทั้งรักและทั้งเกลียดไปพร้อม ๆ กัน เพราะถือว่าเป็นหนังที่ค่อนข้างครบเครื่องในเรื่ององค์ประกอบงานสร้างที่ดีจัดจ้านจริง ๆ แต่ทั้งหมดทั้งมวลก็ราวกับฟ้าถล่มพังครืนลงมาเพราะวิธีการเล่าเรื่องของหนังที่ไม่มีความแข็งแรงและพยายามยัดเยียดเข้าไปในหนังจนกลายเป็นการทำลายงานศิลป์อย่างน่าผิดหวัง

เพราะบางครั้งความเป็นมิวสิคัลก็ไม่ใช่ว่าจะจับใส่ในงานศิลป์รูปแบบใดก็ได้เสมอไป ความแปลกใหม่ที่กล้านำเสนอเป็นสิ่งที่ดี แต่เมื่อทดลองออกมาแล้วมันไม่ค่อยเวิร์กก็ควรจะหยุด ก็มีตัวอย่างให้เห็นอยู่บ้าง 2-3 เรื่องที่เป็นคอนเทนท์ดันทุรังจนเกินไปในยุคนี้ นี่กำลังนั่งขบคิดอยู่ว่า ถ้าตัดพวกร้องรำทำเพลงต่าง ๆ ออกไป แล้วใส่ความคมคายในเส้นเรื่องให้เป๊ะ ๆ กว่านี้ น่าจะสมมงออสการ์ได้ยิ่งกว่านี้หลายเท่าตัวเลย