บทละครโทรทัศน์ ศรีอโยธยา ตอนที่ 17 หน้า 5

พระบรมมหาราชวัง พ.ศ.2307 พระเจ้าอยู่หัวเอกทัศประทับอยู่กับเจ้าพระยาพิชัยฯ พระกำนัลนารีสังข์คลานเข้ามาถวายบังคม

พระกำนัลนารีสังข์ : พระอาญาไม่พ้นเกล้า หม่อมฉันมีเรื่องสำคัญมากราบบังคมทูลเหนือเกล้า เหนือกระหม่อมเพคะ

พระเจ้าอยู่หัวเอกทัศ : มีอะไรรึสังข์...

พระกำนัลนารีสังข์ : คือ...นังเรไรมารดาเจ้าจอมแข ท่านป่วยหนัก ใกล้ม้วยมรณาไปตามอายุขัย นางมีความปรารถนาที่จะเห็นหน้าธิดาสาวผู้มีบุญบารมีที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณเหนือเกล้าเหนือกระหม่อม โปรดแต่งตั้งให้เป็นเจ้าจอมหม่อมห้ามก่อนที่นางจะม้วยมรณังไป...เจ้าจอมแขจึงมีความจำเป็นที่ต้องออกเดินทางไปดูใจมารดาท่านที่เมืองปราจีนตั้งแต่เช้ามืด เจ้าจอมแขจึงมิได้มากราบบังคมทูลขอพระบรมราชานุญาตออกจากพระบรมมหาราชวังด้วยตัวเจ้าจอมแขเองเพคะ

พระเจ้าอยู่หัวเอกทัศ : เรื่องป่วย เรื่องไข้ของบุพพการีเป็นเรื่องใหญ่ โดยเฉพาะยามชราภาพ เจ้าตัดสินใจถูกแล้วสังข์ที่อนุญาตให้นางกลับไปทำหน้าที่กุลธิดาผู้กตัญญูต่อมารดา

พระกำนัลนารีสังข์ : นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณเหนือเกล้าเหนือกระหม่อมเพคะ

ตำหนักเจ้าจอมแข คุณท้าวเข้ามาในตำหนัก เห็นพระกำนัลนารีสังข์นั่งกินขนมอยู่บนฟูก ทำท่าราวกับเป็นเจ้าจอมหม่อมห้าม

กำนัลนารีสังข์ : ดูดู๋...พระพายพัด เหตุใดจึงซัด จึงพัดพาคุณท้าวนางของข้าให้ลอยละลิ่วปลิวลมมาที่ตำหนักท้ายสระนี้ได้...รึว่าท่านจะฟั่นท่านจะเฟือน เพราะความชราภาพใกล้ม้วยมรณัง จึงคิดว่า...ตำหนักเจ้าจอมแขเป็นลานฝึกซ้อมฟ้อนรำที่ท่านทำเป็นกิจวัตร...ไหน...ไหน...นางรำอยู่ไหนหนอ อิฉันไม่เห็นมีสักนาง...

คุณท้าว : องค์สมเด็จพระพันวัสสา ทรงมีพระราชกระแสรับสั่งให้ข้ามาฝึกกริยามารยาทเยี่ยงสตรีในราชสำนักให้แก่เจ้าจอมแข

กำนัลนารีสังข์ : องค์สมเด็จพระพันวัสสาอาจจะทรงลืมไปเสียแล้วว่า คุณท้าวนางนั้นแก่ชราเกินกว่าจะเป็นแบบอย่าง สอนกริยามารยาทสตรีฝ่ายในให้งามสง่าได้เสียแล้ว ค่าที่หลังของท่านก็ค่อม...แขนขาก็อ่อน...ก็เปลี้ย ใกล้จะลงโลง โลงศพนะเจ้าคะ...มิใช่โรงละครเจ้าค่า

คุณท้าว : นังนี่...หมิ่นพระราชกระแสรับสั่ง

กำนัลนารีสังข์ : ใครหน้าไหนหาญกล้าหมิ่นพระราชกระแสรับสั่งในองค์สมเด็จพระพันวัสสา

เจ้าคะ

คุณท้าว : ก็เอ็งยังไงล่ะ นังสังข์ นรกจะกินกบาลไม่รู้ตัว ไม่ต้องมาต่อล้อต่อคำ ไปตามเจ้าจอมแขออกมาพบข้าเสียเดี๋ยวนี้