บทละครโทรทัศน์ รากนครา ตอน 1 หน้า 5
เรือนเจ้าย่าเรือนคำ
“คุยเรื่องนี้ก็ดีแล้ว..ย่าอยากรู้ว่าเจ้าพาไอ้ฝรั่งคนนั้นมาด้วยทำไม มิหนำช้ำยังคบหามันราวกับเป็นเพื่อน เป็นคนชนชั้นเดียวกัน”
“หลานมีงานที่ต้องทำร่วมกับเขา เจ้าย่าถึงวันนี้การคบหากับพวกเขา เป็นเรื่องเลี่ยงไม่ได้เสียแล้ว หลานต้องทำเพื่อให้พวกเรารู้เท่าทันและเสียเปรียบพวกเขาน้อยที่สุด”
“พวกมันเป็นยิ่งกว่าคนป่า กระด้างถือดีอวดอำนาจ อวดความก้าวหน้าของพวกมัน ย่าละแสนเกลียด ไม่อยากให้เจ้าคบหากับมันเลย มันจะลามปามเหมือนขี้กลาก อยู่ห่างๆพวกมันไว้จะไม่ดีกว่ารึ”
“ไม่ได้หรอกเจ้าย่า โลกมันเปลี่ยนแปลงไปแล้ว เราไม่อาจหลบเร้นจากสายตาพวกเขาได้อีกแล้ว เราจำเป็นต้องเผชิญหน้า และเราก็ต้องยอมรับว่าเราเสียเปรียบพวกเขาเหมือนกระแสน้ำเชี่ยวที่ไหลบ่ามา ต่อให้เรากั้นทำนบขวาง ก็มีแต่จะพังไปด้วยกันทั้งหมด เราควรขุดเซาะเป็นร่องน้ำ เหมือนกำหนดให้เขาเดินไปบนเส้นทางที่เหมาะสมมากกว่า”
“เจ้าหมายความว่า เราต้องยอมมันรึ”
“ยอมแค่คบกับพวกเขา เพื่อควบคุมพวกเขาเท่านั้นเจ้าย่า หลานรู้ดีว่าการคบกับพวกนี้ ไม่มีเส้นทางที่ราบลื่น แต่เราก็ต้องเสี่ยง และหลานสัญญาว่าจะรอบคอบ วงศ์ญาติผู้คน และแผ่นดินของพวกเรา เป็นสิ่งที่หลานจะต้องปกป้องต้องดูแลรักษาไว้ ขอให้เจ้าย่าวางใจ” เรือนคำเอื้อมมือมาลูบหัวศุขวงศ์อีกครั้ง
ตอนค่ำ ห้องแม้นเมือง คุ้มหลวง เชียงเงิน แม้นเมืองเขียนหนังสืออยู่ที่ตั่งมุมหนึ่ง ฟองจันทร์ยกตะเกียงน้ำมัน เข้ามาวางเพิ่มให้อีกตัว
“เขียนหนังสือที่มืดๆอีกแล้ว ประเดี๋ยวก็จะบ่นปวดตา”
“เจ้ารู้ใจข้าเสมอ...ขอบใจนะฟองจันทร์ งานปักผ้าเป็นยังไงบ้าง”
“อย่างไรเสียก็ต้องเสร็จให้ทัน ให้สมเกียรติ อย่าน้อยใจไปเลยนะแม้นเมือง ถึงลายปักของเจ้าจะงามไม่เท่าของมิ่งหล้า แต่ข้าปักเองกับมือจะไม่ยอมให้เจ้าน้อยหน้ามิ่งหล้าได้หรอก
“ข้าไม่เคยคิดน้อยใจ ยังไงมิ่งหล้าก็น้องของข้า...ถึงจะคนละแม่ก็ตาม ข้าชินเสียแล้วกับการต้องเสียสละเพื่อน้อง สิ่งที่ดีที่สุดต้องให้น้องก่อนเสมอ”
“คิดถึงตัวเองบ้างเถอะแม้นเมือง”
“ความสุขของข้าก็มีเท่านี้แหละฟองจันทร์ เพื่อน้อง เพื่อเจ้าหลวง เพื่อแผ่นดินเชียงเงิน”